Что будет с Кубой без Фиделя?
Kichbu theo politobzor.net
Cái chết của Fidel Castro đã chia thế giới thành những
hâm mộ và kẻ thù của ông. Ở Nga, nói không quá lời, tình yêu dành cho ông là
toàn thể. Ông đã làm được những gì mà những người cộng sản của chúng ta không
thể làm được, - ông không phản bội những lý tưởng, khi thế giới xung quanh bắt
đầu sụp đổ. Ông đã tạo một nhà nước dân chủ định hướng xã hội với một mức độ cao
về giáo dục và các bậc thang xã hội từ cái gọi là “nhà thổ Mỹ”.
Về di sản của Fidel, về lý do tại sao các cơ quan tình
báo Mỹ đã không thể trừ khử được ông và tại sao Donald Trump muốn kết thúc
" sự tan băng" của Obama trong quan hệ với Cuba, Nikolai Kalashnikov,
phó giám đốc Viện Mỹ Latin của Viện Hàn lâm khoa học, chia sẻ.
.
- Một phần
của thế giới nói về Fidel như một nhà cách mạng, phần khác – như một nhà độc
tài. Tại sao có sự khác biệt gay gắt về quan điểm như thế?
.
- Sự khác biệt gay
gắt này nằm ở chỗ rằng mọi người nói chung nhìn sự phát triển của xã hội như
một xã hội lý tưởng. Chúng ta từ rất lâu nay cho rằng không có gì tốt hơn chủ
nghĩa cộng sản. Cả Fidel cũng tuân theo những quan điểm này. Những người có
quan điểm khác, và bao gồm cả ở Nga ngày nay, tin rằng xã hội xã hội chủ nghĩa đã bị thất
bại trong cuộc cạnh tranh với xã hội tư bản.
.
Bởi vây, lẽ tự
nhiên là những người ủng hộ ý tưởng cộng sản xem Fidel Castro là anh hùng, một
chiến sỹ đấu tranh cho lý tưởng. Những người tích cực chống lại những ý tưởng
của chủ nghĩa cộng sản xem ông là nhà độc tài, tội phạm và vân vân. Theo quan điểm của tôi, Fidel Castro – nhà
hoạt động nhà nước kiệt xuất, người đã ghi tên mình vào lịch sử không chỉ của
Cuba và Mỹ Latinh, mà còn của Phong trào không liên kết, trong lịch sử của
nhiều nước đang phát triển.
.
Fidel Castro bắt
đầu một cuộc cách mạng như một nhà dân tộc chủ nghĩa, người chống Mỹ, sau đó ông đã cho thấy mình
là người ủng hộ trung thành nhất với lý tưởng quốc tế. Cuba, với tất cả tình hình
kinh tế khó khăn của mình, đã viện trợ kinh tế và quân sự cho nhiều nước đang
phát triển, chủ yếu là ở châu Phi và Mỹ Latinh. Lịch sử sẽ chứng minh điều này
đã thực hiện đúng đắn như thế nào.
.
Đây là một cuộc
đấu tranh cho những ý tưởng và lý tưởng. Không ở khắp mọi nơi đã kết thúc thắng
lợi. Thật không may, tấm gương của Che Guevara nói rằng đôi khi có những quyết
định không được cân nhắc hoàn toàn. Do đó, ngay cả những người không chia sẻ
đầy đủ các quan điểm của Fidel Castro, cũng tôn trọng những gì ông đã làm cho
nhân dân và đất nước của mình, và tưởng
nhớ đến ông với sự tôn trọng.
.
Còn kẻ thù - họ là
kẻ thù, bởi thế họ có thể nói bất cứ điều gì tùy thích . Cũng có một cái để chỉ
trích Fidel. Giống như bất kỳ chính khách lớn, trong cuộc đời mình ông đã phạm,
dĩ nhiên, cả những sai lầm, một số trong
đó ông tự thú nhận. Nhưng điều này là không thể tránh khỏi, không có những nhà
lãnh đạo hoàn hảo.
.
- Khi Liên Xô sụp đổ, và Cuba còn lại một mình, đất
nước này đã khéo léo để sống sót như thế nào? Chúng ta cũng có một giai đoạn
khó khăn, chúng ta đã đi theo đường ray tự do và bị rơi vào hư không. Nhưng Fidel đã biết
giữ vững đất nước như thế nào mà không thay đổi ý thức hệ?
.
- Điều quan trọng
nhất, có lẽ, là Fidel đã tìm thấy trong mình lòng dũng cảm để từ bỏ một số định đề trong quản lý
kinh tế, mà nhờ đó chủ nghĩa xã hội Cuba được xây dựng . Dĩ nhiên, tình hình
giai đoạn đặc biệt khiến ông phải làm như vậy, nó đã được thực hiện bất chấp ý
chí tiếp tục những gì đã xảy ra ở Liên
Xô. Đối với đầu tư nước ngoài, đối với các công ty nước ngoài đã mở ra cơ hội để đầu tư chủ yếu vào sự phát
triển của du lịch. Ngành du lịch đã được xem là nền tảng để duy trì nền kinh
tế. Thêm vào đó, doanh nghiệp tư nhân nhỏ đã được cho phép là điều cũng trái
ngược với các quan điểm của Fidel Castro về nền kinh tế xã hội chủ nghĩa cần
phải như thế nào.
.
Thật tiếc, cũng đã
phải buộc người dân thắt lưng buộc bụng. Định mức cung cấp hàng hoá đã bị cắt
xén. Và chúng cũng không lớn lắm đối với các sản phẩm. Phải tiết kiệm trong mọi
việc: cúp điện trong các ngôi nhà, nước sinh hoạt lúc có lúc không. Nhưng điều
này cho phép vượt qua một thời điểm khó khăn. Và sau đó, như chúng ta đã biết, khó khăn chung đã đoàn kết nhân dân, và trong
tình huống này, những người Cuba đã đoàn kết xung quanh Fidel và chính phủ của
ông. Mặc dù cũng có những bài phát biểu, những cuộc biểu tình chống đối.
.
- Bây giờ
tình hình kinh tế ở Cuba như thế nào?
.
- Với nền kinh tế
ở Cuba bây giờ cũng khác, họ đã có một năm 2015 khá tốt, GDP tăng bốn phần
trăm. Năm 2016 hiện tại - nặng nề. Raul
Castro, phát biểu tại Đại hội Đảng và Quốc hội cho biết tổng sản phẩm trong
nước sẽ tăng chỉ một phần trăm.
.
Nguyên nhân - tình
hình kinh tế-tài chính xấu đi ở một số nước mà Cuba hợp tác khá tích cực. Trước
hết, đó là, dĩ nhiên, Venezuela. Thứ hai, điều kiện tự nhiên rất không thuận
lợi trong năm nay đã tác động. Hạn hán ở đó, vì vậy có sự suy giảm lớn trong
nông nghiệp.
. Hệ thống
tem phiếu vẫn còn tồn tại ở Cuba?
.
- Hệ thống tem
phiếu đã bị cắt giảm một phần đáng kể. Nó đã bị thu hẹp. Trước đây ở đó cung
cấp 22 sản phểm theo tem phiếu, bây giờ
không đến mười.
.
- Donald Trump gọi Fidel Castro là một nhà cực kỳ độc
tài, là người đã tổ chức trong nước các
đội xử bắn, trộm cắp, nghèo đói, tước đoạt các quyền của người dân Cuba. Phải
chăng, theo quan điểm của ông, là sự
cải
thiện quan hệ của Obama với Cuba sẽ chìm vào quên lãng? Trump sẽ không khôi
phục quan hệ với ban lãnh đạo Cuba?
.
- Quan hệ ngoại
giao đã được xác lập. Tôi không nghĩ rằng Trump sẽ phá bỏ chúng. Mặc dù đã có
thông tin rằng ông ấy có thể triệu hồi đại sứ. Đó là chúng ta giả sử, nhưng để
làm gì? Các tuyên bố của Trump – rất mâu thuẫn, và đôi khi trong một thời gian
ngắn, giọng điệu của ông ấy thay đổi rất khác. Theo cách ông ấy mô tả Fidel
Castro, mặc thây Fidel. Nhận thức của một nhà bảo thủ-đang viên Cộng hòa là như
vậy. Thật khó dự tính là dưới thời Trump, có điều gì đó sẽ thay đổi theo hướng
tốt. Tôi nghĩ sắp tới tình hình rất có thể sẽ bị đông lại ở cấp độ như những gì
đang thực hiện tại thời điểm hôm nay.
Nhưng cũng sẽ không có bất kỳ biện pháp nào đột biến xảy ra trở lại. Bởi vì tất
cả các hành động đã được Obama áp dụng chỉ nhằm vì lợi ích của người Mỹ, chứ
không phải cho người Cuba.
.
12 nhóm người Mỹ
đã được phép đến Cuba, và năm ngoái 400 nghìn
công dân Hoa Kỳ đã đế thăm Cuba. Dĩ nhiên, việc xác lập quan hệ ngoại giao
đã bất ngờ thúc đẩy sự quan tâm về kinh tế, và không chỉ ở người Mỹ. Người Châu
Âu cũng lũ lượt đến Cuba. Điều này thật sang lạng, thật thú vị.
.
Các doanh nhân
Mỹ không muốn để mất một miếng ngon như vậy sát nách mình. Bây giờ hàng ngày có đến tám chuyến bay giữa Hoa Kỳ và Cuba. Từ tháng Năm
đã mở giao thông bằng phà giữa Miami và Havana. Ngay năm 2001, lobby nông
nghiệp tại Quốc hội đã nhận được phép xuất khẩu vào Cuba của một số loại thực
phẩm và một số loại thuốc. Chỉ nhờ xuất khẩu của mình, và không nhập khẩu mặt hàng nào, họ đã giữ vị trí thứ năm
trong ngoại thương của Cuba. Còn chúng ta chỉ ở vị trí thứ 10. Nhưng trong năm
2015, xuất khẩu của họ giảm, và chúng ta
thâm chí vượt lên trước không là mấy: kim ngạch của Hoa Kỳ $ 180 triệu,
còn chúng ta - 181 triệu.
- Quan hệ Nga với Cuba sẽ phát triển? Bây giờ chúng ta
có những điểm chung nào?
.
- Chúng ta với Cuba bây giờ
không còn là những đối tác ý thức hệ, nhưng
vẫn là những đồng minh chính trị. Cuba
dù sao cũng ủng hộ chúng ta về vấn đề Crym,
Nam Osechia và
Abkhazia. Chúng ta cũng cũng ủng hộ Cuba. Cộng đồng doanh nghiệp của
chúng ta cần phát triển quan hệ với Cuba, hơn thế, ở đó có những việc
viễn cảnh, hấp dẫn.
.
Hiện, các doanh
nhân của chúng ta còn chưa sẵn sầng cho những đầu tư dài hạn, họ cần phải nhanh
chóng và gấp rút. Tại Cuba vấn đề đạt ra theo cách khác, ở đó thực tế cần
“những đồng tiền dài hơi”. Nhưng hiệu
quả sẽ khá hấp dẫn, mặc dù trong bất kỳ trường hợp nào, đây không phải là
một-hai năm, mà là 5-10 năm.
Bài dịch chưa được biên
tập.-Kichbu-
-----
