Những thứ giả dối không sinh ra từ trong lòng Hà Nội

Kichbu theo nguồn:

http://blog.36pho.vn/2009/08/nhung-thu-gia-doi-khong-sinh-ra-tu-trong-long-ha-noi/ Dạo mới về học (năm 1958), các ngày nghỉ, tôi về với bố mẹ ở gần ngã tư Vọng. Thế là tôi quen chợ Mơ. Chợ Mơ là chợ đầu mối. Phần nhiều bán buôn hàng tươi sống, bán cả mớ, cả rổ, cả gánh. Bán lẻ cũng rẻ. Mua một mớ rau, một con cá, một lạng tôm, một thìa muối cũng có. Mà người bán hàng lúc nào cũng tươi roi rói.

Một lần được lĩnh lương ở trường, tôi ghé chợ Mơ định mua con vịt về uống rượu với bố. Vào chợ đúng là trên trời dưới vịt, vịt nào cũng đầy rọ. Tôi muốn mua một con, không biết hỏi ai? Nhìn thấy một chị bán vịt, trắng trẻo, gọn ghẽ, vẻ lành lành, tôi hỏi mua một con. Chị bán vịt nhìn tôi hỏi:

- Anh mua vịt đực hay vịt cái.

Tôi ớ ra, mua một con vịt mà cũng…

Hóa ra, sau đó tôi mới hiểu chị bán vịt hỏi tôi là để xem nếu có ăn tiết canh thì để chị chọn cho con vịt đực. Chị bán hàng còn niềm nở dặn cặn kẽ, làm lông thế nào, cắt tiết ngang tai chứ đừng cắt ở cổ họng… Cũng là tình cờ, một lần đến nhà người bạn ở Hà Nội, tôi gặp chị bán vịt, chị cười và nói: “Hôm ấy, tôi biết ngay là cậu không biết đi chợ mà”…

 

Sống ở Hà Nội, gần chợ nào thì đi chợ ấy. ấy là cái thời, chợ “cóc”, chợ vỉa hè chưa “chồm chỗm” như hiện nay. Có lần vào chợ Hôm mua mớ rau, vừa mua xong thì tôi nghe có người nhắc: “Người ta đàn ông đàn ang, sao lại bán hàng như thế?”. Đúng là lần ấy tôi mua phải mớ rau muống độn cọng già, lá nẫu ở bên trong. Tò mò tôi quay lại dãy hàng rau thì được biết người nhắc câu đó là chị hàng rau vốn là công nhân người Hà Nội về nghỉ mất sức và cô hàng rau kia từ nơi khác đến. Đi chợ, dù bất cứ chợ nào, ai là người Hà Nội, gốc Hà Nội, cũng dễ nhận ra.

Tôi đã một lần lấy làm xấu hổ khi đi mua rau thơm, tôi hỏi một bà cụ mua rau húng chó. Bà cụ đã ân cần nói: Ôi húng chó nghe thô lắm. Người Hà Nội gọi là húng quế. Còn húng Láng chính là “thơm”, cái thơm khác với thứ rau cũng gọi là húng nhưng có mùi bạc hà ngăn ngắt đắng. Cùng là một thứ rau nhưng người Hà Nội gọi lại khác. Lời ngọc đã tặng cho rau là rau vàng, khiến cho loài rau bé nhỏ đỡ tủi thân.

Hay đi chợ mua thịt cũng vậy, người bán hàng mời khách: “Bác xơi và dùng thứ nào ạ?”, chứ không hỏi là ăn mông, ăn vai, hay ăn khấu đuôi. Người Hà Nội gọi “khấu đuôi” là “nõn đuôi”, thịt cẳng bò, móng bò gọi là “vó bò”, chưa ăn đã thấy xuôi miệng. Đi chợ còn được trông, được nghe, được biết nhiều thứ lắm. Chợ ấy mà, có gì bày hết cả ra.

Chợ Đồng Xuân hàng trăm năm nay, thứ gì cũng có, song mỗi lần đi chợ tôi vẫn cảm thấy mình bỡ ngỡ nhưng không xa lạ. Mùi chợ và cả tiếng hót của bầy chim cảnh. Thật lạ là cả mùi mắm tôm ở quầy bún đậu cũng thấy thơm. Còn nhớ những chậu mắm tôm đặc mịn như chậu sáp ong, không một con ruồi bay đến, từng chai mắm “chắt” trong veo vừa chấm vừa húp mà không bị đau bụng.

Bún thang có mắm tôm đấy, mắm tôm sạch. Từng có câu “Chợ Đồng Xuân khuân về yên chí!”. Câu ca của niềm tin ấy có dừng lại vào lúc nào, ở đâu tôi không rõ nhưng trong tôi vẫn tha thiết một hy vọng đẹp tươi hơn. Một buổi lại vào chợ Đồng Xuân, tôi ngỡ ngàng. Đẹp quá! Đẹp hơn nhiều so với lần đầu tiên tôi đến chợ Đồng Xuân. Nhưng còn chút bâng khuâng thời còn trẻ: Nay còn “khách nhớ nhà hàng” thăm thẳm không nhỉ? Chắc còn có khi người Hà Nội vẫn còn đây. Bởi thời @ không thể thiếu ân tình.

Nói thế để đừng quên chợ Hà Nội còn có mảng xô bồ. Những thứ giả dối không sinh ra từ trong lòng Hà Nội. Chính vì thế người Hà Nội, người ở Hà Nội nhiều năm thường chỉ mua hàng của người bán hàng quen.

 

Một dạo Mỹ ném bom Hà Nội, chợ Hàng Da và chợ Cửa Nam sầm uất các món hàng ăn. Bánh giò chợ Cửa Nam, giò, chả chợ Hàng Da lẫn những bỗ bã. Chỉ có một bà bán giò chả ngồi ở trước chợ, chếch rạp Hồng Hà là được cụ Nguyễn Tuân hay đến mua giò nhắm rượu.

Về sau, vắng bà giò chả ấy cụ Nguyễn Tuân thôi ghé qua chợ Hàng Da và cũng từ ấy chợ Hàng Da hết tiếng là chợ giò chả. Chả là bà lão vốn là hậu duệ của một gia đình làm giò chả nổi tiếng ở Hà Nội. Lúc bà lão mất không có con cháu nào kế thừa. Tôi cũng tình cờ do hay mua giò chả nên biết chuyện mà cũng không biết cụ Nguyễn Tuân cũng mua hàng ở đấy.

Tôi đã đi chợ trong nhiều năm, túi thì nhẹ, mua thì ít mà nay nhớ lại hóa ra mình mang về được nhiều quá. Nhiều giá trị của Hà Nội, người Hà Nội.

Theo ANTD