Tại sao ở Afghanistan nhiều người kỷ niệm ngày sinh vào ngày 1 tháng Một

Почему в Афганистане многие отмечает день рождения 1 января

Kevin Sieff
 
Kichbu theo inosmi.ru

Kabul - Ở Afghanistan ngày 1 tháng Một không ai kỷ niệm ngày lễ bắt đầu của một năm mới. Tuy nhiên, kể từ khi quân đội Mỹ đến đó, ngày này trở thành một ngày lễ  kiểu khác: ngày 1 tháng Một là ngày sinh thực sự của hàng nghìn người Afghanistan, những người không biết ngày sinh thực sự sinh của họ.

Trong thời kỳ các cuộc chiến tranh lâu dài của những năm 1980s và 1990s , chính phủ không có khả năng đảm bảo hệ thống đăng ký khai sinh. Bởi nữa, ở nước nghèo khổ này giấy chứng nhận cá nhân và giấy phép lái xe không phải bắt buộc, nhiều gia đình không thấy một sự cần thiết nào để ghi lại ngày tháng năm sinh chính xác của con cái họ. Các quan chức chỉ yêu cầu họ thông báo thời gian sinh ước chừng của trẻ em theo lịch Hồi giáo.

Khi các binh sĩ Hoa Kỳ các đồng minh NATO của họ đến Afghanistan, họ mang theo số lượng lớn việc làm, visa và website mà đối với chúng  cần ngày tháng năm sinh chính xác theo lịch La Mã.

"Những người trong số chúng tôi không biết chính xác ngày sinh của mình, đã chọn ngày 01 tháng Một" - phiên dịch viên tên là Tariq, người đã làm việc cho quân đội Mỹ lần đầu tiên điền ngày này trong đơn xin việc làm và từ đó bắt đầu ghi nó vào trong tất cả các loại giấy tờ, giải thích. "Ngày này rất dễ nhớ".

 

Giống như nhiều người Afghanistan khác, Tariq, muốn giữ bí mật họ tên của mình để tránh các mối đe dọa từ Taliban, chỉ có khái niệm mơ hồ về thời điểm sinh của mình: anh chỉ biết rằng đã ra đời vào đầu cuộc nội chiến trong những năm 1990s.

Câu hỏi ngày sinh chính xác bắt đầu phát sinh thường xuyên hơn khi ngày càng có nhiều công dân của Afghanistan bắt đầu truy cập vào Internet, còn ở các thành phố lớn đã xuất hiện quảng cáo 3G. Cư dân thành thị ở Afghanistan nhanh chóng thiết lập tài khoản của họ trên Facebook, Twitter và Gmail, mà trên tất cả các site này yêu cầu đăng ký ngày tháng năm sinh.

Trong thời đại kỹ thuật số, ngày sinh nhật tập thể biến thành một trò đùa kiểu địa phương: ngày 1 tháng Một thanh niên Afghanistan gửi lời chúc mừng sinh nhật cho nhau.

"Chúc mừng sinh nhật 30 người bạn bè của tôi, những người kỷ niệm nó vào ngày mai, ngày 1 Tháng Một," - Barat Ali Batur, một người tị nạn Afghanistan hiện đang sống ở Úc, đã viết trên Facebook.

"Hai ngày sau, tất cả người dân Afghanistan sẽ kỷ niệm ngày sinh nhật của mình", - Mohammad Hassanzai, hiện đang sống ở London, viết trên Twitter.

"Để lấy làm ngày sinh nhật của mình, tôi ghi ngày 1 tháng Một trên tất cả các trang site và mạng xã hội, nơi tôi đăng ký, - Nazer Hussain 23 tuổi, tốt nghiệp đại học đưa cho tôi một danh sách các site mà anh đã điền ngày này vào cột năm sinh. - Trong quá khứ, mọi người không có học vấn đủ để theo dõi ngày sinh chính xác".

Một số chuyên gia lo ngại rằng việc thiếu hệ thống đăng ký khai sinh chính thức - vấn đề này cho đến nay vẫn còn tồn tại ở Afghanistan, đặc biệt là ở khu vực nông thôn - có thể dẫn đến hậu quả tiêu cực nghiêm trọng.

"Đăng ký khai sinh - nó là một công cụ bảo vệ các quyền con người bởi vì nó là "chứng cứ" chính thức về "sự tồn tại của đứa trẻ", - trong báo cáo của Liên Hợp Quốc năm 2007 nói. Các tác giả của báo cáo này đã liệt Afghanistan vào nhóm mười quốc gia với số lượng lớn nhất trẻ em chưa được đăng ký khai sinh.

Hệ thống đăng ký khai sinh là một công cụ cực kỳ hữu ích giúp các gia đình đoàn tụ sau các cuộc xung đột hoặc thiên tai, và cũng cho phép trẻ em có điều kiện nhận vị thế người tị nạn. Trong trường hợp thiếu điều tra dân số, hệ thống chính thức đăng ký ngày tháng năm sinh sẽ là công cụ để tính dân số.

"Mặc dù các đạo luật quốc gia của Afghanistan yêu cầu đăng ký trẻ em khi sinh, 23 năm xung đột không ngừng dẫn đến sự biến mất các cơ chế hành chính và cũng như các chế định xã hội để đảm bảo thực hiện chúng", - trong báo cáo của Liên hợp quốc nói. 

 

Afghanistan không phải là quốc gia duy nhất bị tàn phá bởi chiến tranh nơi mà các công dân đã chọn ngày 1 tháng Một làm ngày sinh. Trong suốt nhiều năm bất ổn và xung đột tại Việt Nam, Somalia và Sudan, công dân của các nước này cũng đã không thể đăng ký ngày tháng năm sinh cho cho những trẻ sơ sinh của họ. Bởi vậy, khi cư dân của các quốc gia này bắt đầu đăng ký xin visa hoặc vị thế người tị nạn, nhiều người trong cột ngày tháng năm sinh đã ghi ngày đầu tiên của năm -  đôi khi ngày này đại diện của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ chọn cho họ. Theo một số ước tính, kể từ khi bắt đầu chiến tranh Việt Nam, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã điền ngày 1 tháng Một vào cột ngày sinh cho hơn 200 nghìn người tị nạn.

"Những ngày sinh gần đúng như vậy cho phép chính phủ phân bổ các khoản phụ cấp, cũng như để theo dõi và kiểm soát dòng chảy của những người nhập cư, tuy nhiên ở đó không có bất kỳ sự chính xác nào, và cũng không có sự chắc chắn nào", - Ross Pearson trong Minnesota Law Review số ra tháng Mười hai viết.

Người dân Afghanistan không chờ đợi khi nào người ta sẽ chỉ định ngày sinh chính thức cho họ. Khi các luật sư di trú Hoa Kỳ tiếp nhận đơn xin visa, họ đã chú ý đến thực tế rằng nhiều khách hàng của họ đã điền ngày 1 tháng Một vào cột ngày tháng năm sinh.

Đa số người dân Afghanistan thừa nhận rằng họ chọn ngày 1 tháng Một, bởi vì ngày này rất dễ nhớ. Nhưng những người Afghanistan cảm thấy sự  đam mê dặc biệt đối với ngày này: kỷ niệm ngày sinh nhật tập thể là một cách công nhận những vấn đề của đất nước mẹ đẻ của họ.
 

Các diễn viên nổi tiếng của Afghanistan, những người như Basir Mujahid, các vận động viên cricket như Hasti Gul Abid, các chính khách như cựu giám đốc cảnh sát miền bắc Afghanistan, Mohammed Daoud Dowd, cũng kỷ niệm công khai ngày sinh nhật của mình vào ngày 1 tháng Một.

Nhiều người Afghanistan, đặc biệt thế hệ trẻ, kỹ thuật số, muốn biết ngày sinh thực sự của họ. Nhưng bố mẹ của họ liệu có thể giúp đỡ được họ thực hiện điều này.

"Tôi không biết chính xác - Hussain nói về ngày sinh thực sự của mình. - Tôi có cảm giác, tôi được sinh ra vào mùa xuân".

Nguồn tiếng Anh:  In Afghanistan, Jan. 1 is a whole lot of people’s birthday — thanks to a lack of record-keeping.

-----