Bảo tàng chủ nghĩa cộng sản

Музей коммунизма

Yoani Sánchez

Nguồn: inosmi.ru

Kichbu posted on 17.03.2013

Tại Prague, đôi tai của tôi bị lạnh cóng, và từ cửa sổ tàu điện 14 tôi nhìn thấy bức tranh cổ động với hình chú gấu nhỏ Misha, trên đó treo khẩu tiểu liên Kalashnhikov. Tôi lập tức nhớ lại bùa hộ mệnh này của Olympic Moscow năm 1980 và hẳn cả serie phim hoạt hình sau đó mà nhân vật chính của nó là chú gấu này. Đó là thời kỳ khi chúng tôi, những đứa trẻ Cuba, biết về đài nguyên Nga còn hơn cả những cánh đồng của đất nước của mình, về những con sói hơn là về những iguan, về những quả táo hơn là về những quả cam quýt. Lúc bấy giờ Liên Xô thường hiện diện trong cuộc sống của chúng tôi thông qua những chuyên gia dân sự và quân sự đến đất nước chúng tôi từ cách xa hàng nghìn kilomet, cũng như thông qua khoản bơm tài chính khổng lồ mà chúng cho phép Fidel Castro  thực hiện một loạt những cử chỉ khoáng đạt. Tất cả những điều đó thoáng qua trong ý thức của tôi chỉ trong một giây nhỏ khi tôi đọc thông báo về cuộc triển lãm độc đáo giới thiệu hành trình đi vào quá khứ với những biểu trưng Xô Viết.

Mỗi ngày ở Czech, tôi đi đến phố Na Prikopa, 10, để tham quan bảo tàng. Điều bất ngờ đầu tiên đợi tôi ở lối vào là khi bà bán vé lịch thiệp cho phép tôi đi qua cổng miễn phí và bà giải thích cho tôi rằng vì tôi đến từ Cuba. Bởi các hiện vật trưng bày gần gủi với thực tiễn mà tôi đang sống, thì việc tham quan bảo tàng chỉ như sự trở lại cuộc sống thường nhật của tôi. Vậy thì tôi trả tiền để làm gì cho một điều bình thường đối với tôi? Và đúng chính như vậy. Cảm thấy sự ngạc nhiên và những tiếng cười khe khẻ của khách tham quan khác, tôi nhìn lên những lá cờ đỏ, nghe "Quốc tế ca", nhìn ngắm những bức tượng trong tư thế nghiêm trang. Tất cả những điều này quen thuộc đến đau đớn. Tất cả cũng giống như nếu tôi nhìn bộ đồ dùng làm bếp riêng của mình hoặc bộ quần áo của mình lấy ra từ trong tủ. Không có một hiện vật nào có giá trị bảo tàng được  trưng bày ở đây đối với tôi, bởi vì tôi đang sống trong chính môi trường mà ở đây toàn bộ đặc tính là một phần không tách rời cuộc sống. Hành trình vào quá khứ, đến nơi mà ở đó tôi đã từng ở và bản thân trải nghiệm biết bao điều. Bảo tàng quá khứ, nơi khách lữ hành đến từ những thời kỳ xa xưa.

Tuy nhiên, sự gần gũi không phải luôn luôn có nghĩa là niềm vui. Theo mức độ mà tôi đi qua các gian phòng của bảo tàng, thì tôi cảm nhận được điều gì đó như sự ngạt thở. Những huân huy chương, người nông dân với nắm tay nâng lên cao và những đồ hộp khó chịu với nhãn mác phai màu. Tất cả những điều này bắt đầu gây nên cảm giác rát bỏng như thế nào đó mà tôi thoạt đầu cảm thấy được trên da của mình, còn sau đó, dưới lớp áo panto, nó lan truyền khắp toàn bộ cơ thể. Chỉ hai tuần sau khi tôi rời khỏi Cuba, tôi mới cảm thấy sự phóng dụ thể hiện rõ như vậy đối với tất cả những điều này. Ở đó bộ quân phục với mũ lưỡi trai, giống như các sĩ quan của chúng tôi thường mặc. Huy hiệu của người lao động tiên tiến và huân huy chương truy tặng cho những quân nhân cũng giống như của chúng tôi. Tôi  lại và lại xem xét chúng để tin chắc rằng trên đó đã ghi không phải là Cộng hòa Cuba, mà là Liên bang Xô Viết hoặc CHDC Đức.

Lang thang giữa các bức tranh cổ động được thực hiện theo phong cách tồi tệ nhất của trường phái hiện thực xã hội chủ nghĩa, khi tôi còn chưa đến chỗ mô hình của văn phòng KGB. Điện thoại thô kệch, những giá sách bằng kim loại, nơi mỗi ngăn được đánh dấu bằng chữ một chữ cái alphabet. Đó là tấm phiếu nho nhỏ của những người bị theo dõi. Những tấm phiếu bị phai màu theo thời gian còn được lưu giữ bên trong, là catalog độc đáo ghi những người không phù hợp với chế độ, những người chỉ trích hoặc họ là mối quan tâm của các cơ quan an ninh quốc gia. Tôi muốn đào bới trong những tấm phiếu đó bắt đầu từ chữ cái mang tên mình. Nhưng vào thời điểm đó cái cảm giác kinh tởm mà bảo tàng chủ nghĩa cộng sản gây nên trong tôi trở nên không thể chịu đựng được nữa, tôi bước ra phố. Để hít thở không khí mát mẻ và trong lành của một Prague tự do.

Bản gốc: Museo del Comunismo

-----