Chủ Nhật, 20 tháng 1, 2013

Hoa Kỳ: Lễ nhậm chức từ Washington đến Obama

Инаугурация от Вашингтона до Обамы

Marlo Thomas

Kichbu posted on 20.01.2013

"Xin Thượng Đế phù hộ cho tôi!"

"So help me God."

Những từ này đã trở nên quen thuộc với tai của bất kỳ người Mỹ nào cũng như cả "Oh, hãy nói, bạn nhìn thấy…" - mỗi tổng thống mới của Hoa Kỳ, bắt đầu từ Franklin Roosevrlt, đều nói lên những từ này vào cuối lễ tuyên thệ của mình.

Bài liên quan:

Diễn văn nhậm chức của Obama năm 2009 (Toàn văn)

Nhưng câu nói này bắt nguồn từ đâu? Theo Hiến pháp Hoa Kỳ, không bắt buộc phải nói câu này, và câu này cũng rất không thích hợp ở đất nước của chúng ta, nơi nhà thờ tách khỏi nhà nước. Và, tuy vậy, các tổng tống vẫn nói lên bốn từ này ("So help me God."), những từ trong cuộc sống của mỗi người Mỹ nghe như một hợp âm cá nhân, hầu như trấn an vào cuối lời thề quốc gia được vang lên hơi đáng sợ.

Và khi các nhà sử học đang tranh cãi ai là người đầu tiên làm câu này trở nên thông dụng, giả thiết được xem phổ biến nhất mà theo đó chính George Washington đã thốt lên câu này vào cuối lễ nhậm chức đầu tiên của mình như lời ứng khẩu. Và tôi thích điều này. Câu này không biết bao lần làm cho tôi tin rằng cho dù ở đỉnh cao địa vị của mình, các tổng thống - cũng là con người. Nhưng câu này còn nhắc tôi nhớ đến một điều rằng lễ nghi chính thức nhất như lễ nhậm chức của tổng thống, sẽ là nguyên nhân xuất hiện những điều bất ngờ và không tiên liệu được.

Và điều đó luôn xảy ra bắt đầu từ lễ nhậm chức của các tổng thống. Ai mà biết được, chẳng hạn, thông điệp nhậm chức thứ hai của Abraham Lincoln ("With malice toward none, with charity for all"), mà văn bản của nó gói gọn chỉ từ 700 từ, không chỉ làm khuất lấp thông điệp đầu tiên của ông, dài hơn năm lần, mà còn trở thành một trong những bài phát biểu nổi tiếng nhất trong lịch sử nước Mỹ?

Ai mà nghĩ rằng lời kêu gọi nhiệt huyết nổi tiếng của tổng thống trẻ tuổi John Kennedy với dân tộc "ask not what your country can do for you; ask what you can do for your country" bỗng trở thành câu danh ngôn đối với những người Mỹ, mà tác giả của nó ba năm sau đã bị một kẻ sát nhân bắn gục?

Ai có thể thấy trước rằng Jimmy Carter, được bầu vào chức vụ cao nhất ở đất nước của chúng ta, chủ yếu, nhờ tính cách tử tế tỉnh lẻ của mình, đã thể hiện phẩm chất chủ yếu của mình một cách hoàn toàn không sơ suất và hoàn toàn đáng ngạc nhiên - từ chối đoàn xe hộ tống của tổng thống, ông thích đi bộ theo hành trình thông thường. Tại sao? Ông muốn gần gũi hơn với các công dân của đất nước, với những người đã bầu ông.

Thậm chí tổng thống hiện nay trong lễ nhậm chức vào năm 2009 đã đụng một vấn đề không tiền liệu được. Chánh án Tòa án Tối cao John Robert bắt đầu đọc cho Barack Obama những lời thề theo trí nhớ, đồng thời ông vô tình phạm sai lầm trong văn bản, kết quả tại buổi lễ xảy ra trục trặc nhỏ, nhưng đáng tiếc - cả hai diễn giả muốn khắc phục tình hình và nói ngắt lời nhau. Tuy nhiên sau điều đó Obama, người ngay cả trong cuộc sống luôn hành động phù hợp với sự nổi tiếng của mình của một diễn giả hùng biện, đã có bài phát biểu không kém phần hứng khởi, mà với nó trong bốn năm ông đã bay lên trên vũ đài chính trị của đất nước.

"Thế giới đang trở nên chật chội hơn, ông nói với toàn dân tộc đang chăm chú lắng nghe từng lời của mình, - và nhân loại sẽ nhận thức được rằng có rất nhiều điều gắn kết các dân tộc trên thế giới, và Mỹ cần mở ra kỷ nguyên mới chung sống hòa bình".

Những lễ nhậm chức năm nay liều có trở thành nguồn khích lệ như thế và sẽ là nguyên nhân xuất hiện những điều bất ngờ rực rỡ như thế? Hãy sống - rồi khắc biết. Và khi có thể nhìn lại và quan tâm đến một số ngày nổi tiếng trong lịch sử Mỹ, những sự kiện mà trong thời gian diễn ra của nó những công dân bình thường đã trở nên những nhà hoạt động kiệt xuất.

Chúc mừng, nước Mỹ, Chúc mừng Ngày lễ nhậm chức của tổng thống! Không quan trọng, các bạn theo những khuynh hướng chính trị nào, đây là ngày lễ vinh quang thắng lợi của nền dân chủ của chúng ta! Tôi nghĩ, chúng ta cùng nhau nói lên - "So help me God."